- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: nedelja, 11 jun 2023 20:40
-
Autor Aleksandar Zorkić
Nije lako utvrditi koja od nama poznatih zvezda je najveću. Podaci su nepouzdani, a sa razvojem znanja, tehnologije i instrumenata oni se i menjaju. Po novijim istraživanjima ispada da su neke zvezde duplo masivnije od onoga što se mislilo da je uopšte moguće. Sem toga postoji i terminološki problem: da li mislimo na zvezdu sa najvećim prečnikom ili na zvezdu sa najvećom masom. Zbog svega toga ćete u člancima pisanim u različito vreme naći i različite kandidate za naj-zvezdu.
Opširnije: Najveća zvezda
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: četvrtak, 08 jun 2023 17:02
-
Autor Miša Bracić
Hiljade malih galaksija na crnoj pozadini. Neke su primetno spiralne, druge eliptične. Mnoge su premale da bi se razaznala bilo kakva struktura. Nekoliko spiralnih galaksija su plavkaste, većina izgleda žuto ili crveno. Nekoliko zvezda prikazuje difrakcijske šiljke. Ova infracrvena slika sa ST Džejms Veb snimljena je za JADES jednim od pet programa istraživanja koji koriste podatke sa svemirskog teleskopa. Prikazuje deo neba poznatog kao GOODS-Jug, koji je proučavan i od strane svemirskog teleskopa Habla i drugih opservatorija. Ovde je vidljivo više od 45 000 galaksija.
Opširnije: Formiranja zvezda i galaksija u ranom univerzumu
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: subota, 27 maj 2023 21:51
-
Autor Zoran Knez
U telegramu https://www.astronomerstelegram.org/?read=16050 je javnost obavještena da je jedan tim astronoma u arhiviranim Hubbleovim podacima pronašao zvijezdu - ili izglednog kandidata za nju - koja je u galaktici M101 nekidan eksplodirala kao supernova SN 2023ixf. Kandidat(kinja) je pronađena na fotografiji koju je Hubble snimio 16. studenog 2002. g. svojom ACS-om, u infracrvenoj valnoj duljini od 814 nm. Hubble je u isto to vrijeme snimao M101 i u zelenoj i modro-ljubičastoj boji, ali na tim slikama se zvijezda nije mogla vidjeti. To pokazuje da je bila izrazito crvene boje, što je bilo i za očekivati od zvijezde koja je ubrzo nakon toga eksplodirala kao supernova. Sjetimo se samo boje nesretnog Betelgeza (koji nikako da eksplodira)!
Opširnije: Potraga za zvijezdom
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: četvrtak, 25 maj 2023 23:25
-
Autor Aleksandar Zorkić
Što je zvezda masivnija njen kraj je dramatičniji. Ona živi kratko i umire u zastrašujućoj eksploziji sjajem stotina milijardi zvezda. Radi se dakle o supernovoj zvezdi. Kada se takva eksplozija desi u našoj, pa čak i u obližnjoj galaksiji ona se može videti čak i golim okom. Ili bar amaterskim teleskopom.
Opširnije: Sjajna supernova u M 101
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: ponedeljak, 01 maj 2017 18:45
-
Autor Katarina Miljković
Tokom ’60-tih godina je teorija pokazala da bi trebalo da postoji nekakav objekat koji povezuje zvezde i planete. Devedesetih godina teorija se ostvarila u praksi. Otkriveni su braon patuljci, objekti koji dok su mladi liče na zvezde, a kad ostare postaju hladni, nalik planetama…
Opširnije: Braon patuljak, zvezda ili planeta?
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: ponedeljak, 27 mart 2023 09:11
-
Autor Astronomski magazin
Priredio i prilagodio: Zoran Knez, AstroMosor
Istraživači koji su promatrali NASA-inim Svemirskim teleskopom James Webb, uočili su spektralne znake silikatnih oblaka u atmosferi jednog dalekog planeta. Tijekom 22 sata dugog lokalnog dana, ta se atmosfera neprestano uzdiže, miješa i pomiče, doneseći topliji materijal bliže površini i potiskujući onaj rashlađeni u dubinu. Promjene u sjaju do kojih zbog toga dolazi su toliko dramatične ....
Opširnije: Webb na jednom dalekom planetu vidi zrnate oblake u previranju
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: sreda, 15 mart 2023 15:11
-
Autor Astronomski magazin
Ovo su najavljeni članci sa sajtova Svemirskog teleskopa Hubble, koji ukratko opisuju opservacije WR 124 provedene tim instrumentom. Prva slika je Hubbleova Slika tjedna iz 2015. g, s WR 124 u glavnoj ulozi. Dodajem i mozaičnu sliku koja uspoređuje novi Webbov i stari Hubbleov uradak. Obje fotografije su smanjene na 45 posto svoje izvorne širine. Vidimo da je Webbova slika puno veća, detaljnija i, naravno, puno bogatija (infracrvenim) bojama.
Vidimo i to da se i u ova dva tekstića kaže da je WR 124 u Strijelcu. A nije! U Strijeli je!
Opširnije: Vatrene lopte i kozmički par
Ova slika pruža novi uvid u ostatak Tychove supernove, nazvane po danskom astronomu Tychu Braheu (1546.-1601.), koji je prije više od 450 godina bio primijetio izuzetni sjaj te "nove" zvijezde u zviježđu Kasiopeje. Astronomi su uporabili NASA-in satelit IXPE (Imaging X-ray Polarimetry Explorer) kako bi proučili polarizirano (rendgensko) svjetlo koje stiže iz Tycha, (plinskog) krša izbačenog u svemir eksplozijom zvijezde (bijelog patuljka). IXPE je po prvi put razotkrio geometriju magnetskih polja u blizini udarnog vala supernove, koji se još uvijek širi od mjesta eksplozije i koji oblikuje granicu oko izbačenog materijala. Razumijevanje geometrije magnetskih polja omogućuje znanstvenicima da dodatno istraže na koji način čestice bivaju ubrzavane u tome ostatku supernove.
KOJI TELESKOP DA KUPIM?
