Ravan u kojoj se nalazi Mesečeva staza seče ravan ekliptike pod uglom od 5°,9.

Mesta na kojima staza prolazi kroz ravan ekliptike zovu se Mesečevi čvorovi. Uzlazni čvor (Ω) je tačka u kojoj Mesec prelazi na severnu stranu ekliptike, a silazni (obrnuto Ω) tačka prelaska na južnu stranu. Prava koja povezuje čvorove zove se linija čvorova. U toj liniji se seku ravan ekliptike i ravan Mesečeve staze.

Pazite sad: ravan Mesečeve staze takođe ima svoje kretanje u prostoru, ali tako da linija čvorova ostaje u ravni ekliptike. Prema tome, u ravni ekliptike se rotira linija čvorova, a pri tom ravan staze zadržava svoj nagib prema ravni ekliptike (5° 9).

Na ovaj način čvorovi za godinu dana pređu u ravni ekliptike put od 19,355° (ili 3'10,77'' na dan). Da bi čvor napravio pun krug oko Zemlje treba mu 18,6 godina. Ovaj period se zove period regresije čvorova, pošto se ravan staze i čvorovi kreću suprotno od smera kretanja Meseca oko Zemlje tj. od istoka ka zapadu. Period regresije čvorova uzrokuje veći odnosno manji uticaj Meseca na nutaciju i precesiju Zemlje što ćemo već objasniti kasnije. Isto tako on utiče i na broj pomračenja jer se čvorovi kreću i suprotno od prividnog kretanja Sunca oko Zemlje.

Ima još jedna interesantna pojava uzrokovana regresijom čvorova. Zbog njihovog kretanja period prolaska Meseca kroz dati čvor, recimo silazni, nije jednaka sideričnom mesecu već je kraći i iznosi 27,21 dan. Taj period se zove nodički mesec (nod lat. = čvor), a važan je jer se pomračenja mogu dogoditi samo kada se Mesec nađe u blizini čvorova. Postoji i drugi naziv za ovaj period od 27,21 dana. To je drakonički mesec, a naziv potiče otuda što do pomračenja Sunca dolazi, kao što znamo, kada zmaj, koji živi u čvoru, proguta Sunce [verovanja].

Mesec. Fotografija: Slavko Stojanov

KRETANJE MESECA