Tim naučnika sa Kalifornijskog univerziteta Santa Kruz i Karnegi instituta iz Vašingtona objavili su da su otkrili planetu, koja kruži oko zvezde na udaljenosti koja je tačno na sredini područja u kojem je moguć neki oblik života.

Umetnička predstava sistema Gliese 581

Otkriće je rezulatat desetogodišnjeg rada na Kek observatoriji, na Havajima, na jednom od najvećih optičkih teleskopa na svetu. Projekat finansiraju Nasa i Nacionalna naučna fondacija. Planeta se nalazi u regionu gde je sasvim moguće da tečna voda opstane na površini planete. Ako se ovo potvrdi, onda smo dobili ekzoplanetu nasličniju Zemlji do sada otkrivenu i prvu koja je "potencijalno naseljiva".

Za astronome, "potencijalno naseljiva" planeta je ona na kojoj je moguć oblik života, ne obavezno tipa u kojem bi čovek mogao da opstane. Za pretpostavku da na jednoj planeti postoji život bitni su mnogi faktori, ali tečna voda i atmosfera su među najvažnijim.

Gliese 581

Naučnici su jedanaest godina posmatrali okruženje zvezde Gliez 581 (Glise 581), crvenog patuljka, koristeći HIRES spekrometar na Kek I teleskopu. Pomoću njega moguće je precizno merenje radijalne brzine zvezde (njenog linijskog kretanja gledano sa Zemlje), kada može da se otkrije prisustvo planete. Gravitacioni trzaj planete u orbiti oko zvezde uzrokuje periodične promene u radijalnoj brzini zvezde domaćina. Mnogobrojne planete oko zvezde uzrokuju složena pomeranja u kretanju zvezde, a astronomi preciznim proračunima detektuju planete i utvrđuju njihove orbite i masu.

Odnos veličina: Sunce (levo) i Gliese 581

"Višegodišnje posmatranje kretanja i promena u kretanju obližnjih zvezda sa Kek observatorije, omogućilo nam je detekciju ovog višeplanetarnog sistema." izjavio je Mario R. Perez u sedištu Nase u Vašingtonu, naučnik na Kek programu. "Kek se još  jednom pokazao kao zadivjujuće dobra alatka za naučna istraživanja."

Tim koji traga za egzoplanetama, (Lick-Carnegie Eksoplanet Survey), predvode Steven Vogt, profesor astronomije i astrofizike na UC Santa Kruz i Paul Butler sa Karnegi univerziteta. Najnoviji rezultati njihovog istraživanja objavljeni su u Astrofizičkom žurnalu (Astrophysical Journal) i na online adresi: http://arxiv.org

"Ono što smo otkrili pruža vrlo ubedljive dokaze o postojanju potencijalno naseljive planete", izjavio je Vogt. "Činjenica da smo planetu otkrili tako brzo i da se ona nalazi tako blizu, govori nam da su takve planete zaista rasprostranjene".

U izveštaju naučnici navode da su otkrili još dve planete oko Gliez 581. Sa ove dve, otkriveno je ukupno šest planeta oko te zvezde, što predstavlja najviše otkrivenih planeta u nekom sistemu pored našeg. Nalik našem sistemu, sve planete oko Gliez 581 imaju gotovo kružne orbite. Novootkrivena planeta ima masu tri do četiri puta veću od Zemljine, i orbitalni period manji od 37 dana. Njena masa ukazuje da se radi o stenovitoj planeti sa oformljenom površinom i gravitacijom dovoljnom za postojanje atmosfere. Glize 581, koja je udaljena od Zemlje 20 svetlosnih godina a nalazi se u sazvežđu Vage, ima dve ranije otkrivene planete koje se nalaze na obodu zone u kojoj je moguć život, jedna na toploj strani (planeta c), a druga na hladnoj strani (planeta d). Dok jedni naučnici smatraju da bi planeta d mogla biti naseljiva ukoliko ima gustu atmosferu sa jakim efektom staklene bašte koji je zagreva, drugi su skeptični. Novootkrivena g planeta, međutim, nalazi se tačno na sredini zone.

Planeta je plimski vezana za zvezdu, što znači da je jedna strana uvek okrenuta ka zvezdi, i dok se ona baškari u neprestanoj dnevnoj svetlosti, druga strana je u večnom mraku. Prema dr Vogtu, ovo utiče da je klima na površini planete stabilna. Područje najpogodnije za život na planeti proteže se linijom između svetle i tamne strane, (poznate pod nazivom "terminator").

Još o ovom sistemu:

http://members.misty.com/don/g581.html

Otkrivena potencijalno nastanjiva planeta!

Vansolarne planete - više detalja o vansolarnim planetama, metode pronalaženja, koliko ih je otkriveno...

Teorije o nastanku planeta. Vansolarne planete postaju sve zanimljivija tema istrživača.

Kakvi uslovi za život vladaju oko nekih nama bliskih zvezda? Ima li života oko najbližih zvezda?

Atmosfera na planeti HD 209458 b - kako je detektovana atmosfera na dalekoj planeti izvan Sunčevog sistema. • Na vansolarnoj planeti pronađen kiseonik i ugljen dioksid

Još o vansolarnim planetamaU starom AM postoje interesantni članaci o VANSOLARNIM PLANETAMA