Prošle nedelje smo se upoznali sa budžetima američke (NASA) i ruske ("Roskosmos") kosmičke agencije za 2014. Evo kraćeg osvrta budžeta i Evropske kosmičke agencije (ESA) za ovu godinu.
Budžet ESA-a za 2014. iznosi 4,1 milijardi eura (5.6 milijardi američkih dolara) i manji je za 4% u odnosu na prethodnu godinu. Razlog za smanjenje je što je Italija, treći finansijer ESA-e, izdvojila nešto manje nego 2013. (350 miliona eura, ili 10.5%), dok je takodje Evropska unija dodatno stegla kaiš i manje uplatila kosmičkoj agenciji. U odnosu na budžet "Roskosmosa", budžet ESA-e je veći za oko 650 miliona dolara, tako da ESA posle NASA-e ima najveći budžet.
Budžet ESA-e je podeljen u dve osnovne kategorije. U prvoj se nalaze programi agencije koji se finansiraju iz budžeta 20 članica ESA-e, dok se u drugoj kategoriji programe koje ESA kontroliše u ime drugih, najviše za EU i evropsku meteorološku satelitsku agenciju Eumetsat. Budžet za interne programe ESA-e je isti kao i u prethodnoj godini (3.34 milijardi eura) i evo kako je rasporedjen medju najvećim članicama agencije koje izdvajaju preko stotinu miliona eura (cifre su u milionima eura i procentima):
- Nemačka - 765.7 (22.9%)
- Francuska - 754.6 (22.6%)
- Italija - 350 (10.5%)
- Velika Britanija - 270 (8.1%)
- Belgija - 188.6 (5.6%)
- Španija - 139.2 (4.2%)
- Švajcarska - 126.5 (3.8%)
- Holandija - 125.1 (3.7%)
Najmanja za budžet ESA-e izdvajaju Češka Republika (13.9 miliona eura, 0.4%) i Grčka (14.5 miliona, 0.4%).
Pored ove kategorije budžeta, EU i Eumetsat (kao i nekoliko durgih institucija) plaćaju ESA-i za kontrolu njihovih programa. Iz ove kooperacije ESA ima godišnje prihode od preko 760 miliona eura.
Struktura budžeta ESA-e se sastoji od dvanaest programa prikazanih na gornjoj slici, sa iznosom budžeta u milionima eura i procentima. Najveća su izdvajanja za posmatranje Zemlje (program Copernicus, sa učešćem od 22.3%, što je gotovo 916 miliona eura), zatim za navigacioni sistem Galileo (630 miliona, više od 15%), rakete-nosače (15.1% ili 617 miliona), program naučnih istraživanja (12.3%, 506 miliona) i kosmičke letove evropskih astronauta (9%, 371 milion). Sa zvezdicom su obeležni pogrami koji takodje obuhvataju investicije od partnera ESA-e.
NASA predložila budžet za 2015.
KOJI TELESKOP DA KUPIM?
